چند همسری از دیدگاه شهید مطهری
نوشته شده توسط : همسر یاب

ستاد شهید مطهری در مورد اشکالاتی که تعدد زوجات ممکن است به وجود آورد بحث نموده و به هریک از آنها جواب جداگانه ای می دهند . ایشان می فرماید: فرض کنیم می خواهیم درباره «سربازی اجباری » نظر بدهیم . اگر تنها از زاویه  منافع و تمایلات خانواده ای که سرباز به آنها تعلق دارد بنگریم ؛ شک نیست که قانون سربازی وظیفه قانون خوبی نیست ! چه از این بهتر که قانونی بنام سرباز وظیفه وجود نداشت و عزیز دل خانواده از کنارشان دور نمی شد . اما بررسی این مسئله با این نحو صحیح نیست . بررسی صحیح آن بدین صورت است که ضمن توجه به  جدا شدن فرزندی از خانواده و احتمالا داغدار شدن آن خانواده عواقب وخیم سرباز  مدافع نداشتن برای کشور را در نظر بگیریم آنوقت است که کاملا معقول و منطقی  می رسد که گروهی از فرزندان وطن بنام سرباز آماده دفاع و جانبداری برای کشور  باشندو خانواده های آنها رنجهای ناشی از سربازی تحمل کنند.سپس در حال دیگری به اشکالات و معایب اشاره می کند و در صدد جواب به آنها بر  می آید ایشان اشکال اول را چنین بیان می کند. از نظر روحی می گویند روابط زناشوئی منحصر به امور مادی و جسمانی ، یعنی تماسهای بدنی و  حمایتهای مالی نیست . اگر منحصر به این امور بود تعدد زوجات قابل توجیه بود.  زیرا امور مادی و جسمانی را می توان میان افراد متعدد قسمت کرد و به هر کدام  سهمی داد. در روابط زناشویی آنچه عمده و اساس است امور روحی و معنوی است ،  عشق ، عاطفه و احساسات است ، کانون ازدواج و نقطه پیوند دو طرف به یکدیگر دل است ، عشق و احساسات مانند هر امر روحی دیگر قابل تجزیه و تقسیم نیست ، نمی توان آنها را میان افراد متعدد سر شکن و جیره بندی کرد. مگر ممکن است دل را دونیم کرد یا در دوجا به گرو گذاشت . مگر می شود قلب را به دونفر تسلیم کرد؟  عشق و پرستش یکه شناس است شریک و رقیب نمی پذیرند. و...  ایشان در جواب می فرماید : به عقیده ما در این میان قدری اغراق و جود دارد که  روح ازدواج عاطفه و احساسات است و هم را ست است که احساسات قلبی در اختیار آدمی نیست . اما اینکه گفته شود احساسات قابل تقسیم نیست یک تخیل شاعرانه ، بلکه یک مغالطه است، سخن در ظرفیت روح بشر است. مسلماً روح آدمی آنقدر ضعیف و محدود نیست که نتواند دو علاقه را در خود جای دهد . پدری صاحب ده فرزند می شود وهر ده نفر را تا حد پرستش دوست دارد.و برای هم آنها فداکاری می کند. ...

  تربیتی

  استاد در مورد اشکال دوم که ممکن است وارد شود می فرماید: می گویند چند همسری  زنان را به قیام و اقدام علیه یکدیگر و احیاناً شوهر وامیداوار و محیط  زناشویی را که محیط صفا و صمیمیت می باشد را به میدان جنگ و جدال و اکنون کینه و انتقام تبدیل می کند . شهید پس از طرح اشکال در صدد پاسخ آمده و می فرماید : مرد و زنی زندگی می کنند و زندگی آنها جریان عادی خود را طی می کند . در این بین آن مرد در یک بر خورد فریفته زنی می شود و فورا هوس چند همسری به سرش می زند . پس از یک قول و قرار محرمانه ناگهان زن دوم مثل اجل معلق پا به خانه و لانه زن اول می گذارد و شوهر زندگی او را تصاحب می کند . ودر حقیقت به زندگی او شبیخون می زند . واضح است که عکس العمل روحی زن اول جز کینه و انتقام چیز دیگری نیست  که در مورد تهدید شوهر خود قرار بگیرد. بزرگترین شکست برای یک زن این است که احساس کند نتوانسته قلب شوهر خود را نگهداری کند  وببیند که دیگری آن را تصاحب کرده است.  ایشان ادامه می دهند : اما اگر زن اول بداند که شوهر مجوز دارد از او سیر  نشده  است و روی آوردن به چند همسری به معنی پشت کردن به او نیست و مرد ژست  استبداد و خودسری و هوسرانی را از خود دور کند و بر احترامات و عواطف خود  نسبت به زن اول بیفزاید و همچنین اگر زن دوم توجه داشته باشد که زن اول حقوق دارد و حقوق او محترم است و تجاوز به آنها جایز نیست . خصوصا اگر همه متوجه شوند که در راه حل یک مشکل اجتماعی قدم بر می دارند مسلما از ناراحتیهای داخلی کاسته می شود.

  اخلاقی

  استاد شهید اشکال بعدی را که بر چند همسری وارد می شود را ذکر کرده و می فرمایند : می گویند اجازه تعداد زوجات اجازه  (شره) و شهوت است ، به مرد اجازه می دهد هواپرستی  کند. اخلاق ایجاب می کند که انسان شهوت خود را به حد اقل ممکن

  تعلیل دهد. ایشان پس از مطرح کردن نظرات دانشمندان خارجی و دین مبین اسلام به این نتیجه  می رسد که نه تعداد زوجات ضد اخلاق و بهم زننده آرامش روحی و مخالفت پاکی  نفوس است ، آنچنانکه امثال (اینتسکو ) می گویند و نه قناعت ورزیدن به زن و یا  زمان مشروع خود ضد اخلاق است آنچنانکه بعضی ها عملا تبلیغ می کنند. ایشان نظر را یک تلقین غلطی می دانند که از اخلاق مسیحی ها بر پایه ریاضت است  و از اخلاق هندی و بودایی و کلبی متاثر شده است عقیده دارند که اخلاق با  افراط در شهوترانی ناسازگار است نه با چند همسری.

  حقوقی

  شهید مطهری اشکال دیگری را که بر چند همسری وارد شده است را  چنین بیان می کنند:  می گویند مجرد عقد ازدواج هریک از زوجین به دیگری می گیرد و از آن او می شود . از این رو در تعدد زوجات آنکه صاحب حق شماره اول است زن سابق ست ، معامله ای که میان مرد و زن دیگری صورت می گیرد در حقیقت معامله فضولی است . زیرا کالای مورد معامله ، یعنی منافع زناشویی ، مرد قبلا به زن اول فروخته شده است و جزء مایملک او محسوب می شود. پس از آنکه در درجه اول باید نظرش جلب شود و رعایت شود و اجازه از او گرفته شود زن اول است . ایشان در جواب این اشکال می فرمایند : من فعلا راجع به این مطلب که البته قابل خدشه و ایراد است بحثی نمی  کنیم . فرض می کنیم طبیعت حقوق ازدواج همین باشد . این ایراد وقتی وارد است  که تعدد زوجات از جانب مرد فقط جنبه تفنن و تنوع داشته باشد ، ... اما اگر چنین نباشد بلکه مرد یکی از مجوزهایی که در مقالات پیش آمده را داشته باشد . این ایراد مورد ندارد. ... این اشکال در صورتی وارد است که مجوز تعداد زوجات  ، امر شخصی مربوط به مرد باشد اما اگر پای یک علت اجتماعی در کار باشد و تعداد زوجات به واسطه فزونی عدد زنان بر مردان و یا به واسطه احتیاج اجتماع به کثرت نفوس ویا دلایل خاص دیگری تجویز شود این ایراد صورت دیگری پیدا می کند و در اینگونه موارد تعدد زوجات یک تکلیف واجب کفایی است. وظیفه ای است برای نجات اجتماع از فساد و فحشاء و یا برای خدمت به تکثیر نفوس اجتماع بدیهی است آنجا که پای تکلیف و وظیفه اجتماعی به میان می آید رضایت و اجازه دادن مفهوم ندارد.  فلسفی

  ایشان آخرین اشکالی که به این موضوع وارد می شود را چنین آورده است.  می گویند :قانون تعدد زوجات با اصل فلسفی تساوی حقوق زن و مرد که ناشی از تساوی آنها در انسانیت است منافات دارد.چون زن و مرد هر دو انسان و متساوی  الحقوق می باشند . باید هردو مجاز باشند که دارای چند همسری باشند و یا هیچکدام مجاز نباشند ، استاد در جواب می فرماید این ایراد سخیف ترین ایرادی  است که بر تعدد زوجات گرفته شده است. گویی ایراد کنندگان به علل و موجبات  فردی و اجتماعی تعدد زوجات کوچکترین توجهی نداشته اند ، خیال کرده اند تنها  موضوعی که در میان است هوس است.آنگاه گفته اند چرا به هوس مرد توجه شده است و  به هوس زن توجه نشده است.




:: برچسب‌ها: چند همسری , ازدواج مجدد , تعدد زوجات , ,
:: بازدید از این مطلب : 765
|
امتیاز مطلب : 34
|
تعداد امتیازدهندگان : 9
|
مجموع امتیاز : 9
تاریخ انتشار : 18 دی 1389 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: